Theo Thông tư mới nhất của Bộ Y tế, những thuốc, thiết bị y tế mua bên ngoài khi bệnh viện không cung cấp đủ được BHYT thanh toán trực tiếp khi thuộc danh mục thuốc hiếm, trang thiết bị y tế phân loại C, D...
Sáng nay - 30/10, Bộ Y tế tổ chức hội thảo phổ biến Thông tư số 22/2024/TT-BYT quy định về thanh toán chi phí thuốc, thiết bị y tế trực tiếp cho người có thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) đi khám bệnh, chữa bệnh và xin ý kiến các quy định thanh toán BHYT. GS.TS Trần Văn Thuấn - Thứ trưởng Bộ Y tế chủ trì hội thảo.
Mục tiêu đảm bảo quyền lợi của người bệnh tham gia BHYT
Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết, thuốc, thiết bị y tế là cấu phần quan trọng trong khám chữa bệnh cũng như thanh toán BHYT. Thời gian vừa qua, Bộ Y tế đã có nhiều giải pháp để khắc phục tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế.
"Tuy nhiên, ở một số nơi vẫn có tình trạng cơ sở khám bệnh, chữa bệnh cung ứng không đầy đủ, không kịp thời cho người bệnh. Điều này dẫn đến tình trạng người bệnh phải mua thuốc, vật tư y tế ở ngoài cơ sở khám"- Thứ trưởng nêu thực trạng.
Thực tế, tại bất kỳ thời điểm nào, việc thiếu thuốc, vật tư y tế vẫn có thể xảy ra bởi những nguyên nhân khách quan như đã thực hiện đấu thầu nhưng không có đơn vị trúng thầu; hoặc đã ký hợp đồng cung ứng với nhà thầu nhưng tại thời điểm chỉ định thuốc, vật tư y tế, thiết bị y tế cho người bệnh, nhà cung cấp không cung ứng được do thiếu nguồn cung hay hàng hóa về chậm…
Thứ trưởng Trần Văn Thuấn cho biết, hiện nay đã có các quy định về thanh toán trực tiếp chi phí khám chữa bệnh giữa cơ quan BHXH và người tham gia BHYT đối với trường hợp cơ sở khám chữa bệnh không có hợp đồng khám chữa bệnh BHYT và khám chữa bệnh không đúng trình tự thủ tục theo quy định. Các trường hợp thanh toán trực tiếp khác, Luật đã giao thẩm quyền cho Bộ trưởng Bộ Y tế quy định.
"Để đảm bảo quyền lợi của người bệnh tham gia BHYT khi cơ sở khám chữa bệnh không có thuốc, thiết bị y tế sử dụng cho người bệnh, ngày 18/10/2024, Bộ Y tế đã ban hành Thông tư số 22/2024/TT-BYT quy định về thanh toán chi phí thuốc, thiết bị y tế trực tiếp cho người có thẻ BHYT khi đi khám bệnh, chữa bệnh"- GS.TS Trần Văn Thuấn nhấn mạnh.
Thông tư mới ban hành có những quy định cụ thể như:
- Các trường hợp quỹ BHYT thanh toán chi phí thuốc, thiết bị y tế trực tiếp cho người có thẻ BHYT đi khám bệnh, chữa bệnh, gồm có: Thuốc thuộc Danh mục thuốc hiếm, Thiết bị y tế loại C hoặc D, trừ thiết bị y tế chẩn đoán in vitro, thiết bị y tế đặc thù cá nhân.
- Quy định điều kiện thanh toán trực tiếp chi phí thuốc, thiết bị y tế cho người có BHYT đi khám chữa bệnh chặt chẽ, khả thi trong các trường hợp không có thuốc, thiết bị y tế do các nguyên nhân bất khả kháng. Các quy định tại Thông tư vẫn đảm bảo trách nhiệm của cơ sở khám chữa bệnh trong mua sắm, đấu thầu và cung ứng thuốc cho người bệnh.
Đồng thời, Thông tư quy định các nội dung khác như: Quy định mức thanh toán trực tiếp, hồ sơ, thủ tục thanh toán thuốc, thiết bị y tế, trách nhiệm trong việc tổ chức thực hiện Thông của các đơn vị liên quan.
Thuốc hiếm, thuốc trong danh mục ít nguồn cung ứng nhưng chiếm gần một nửa danh mục các thuốc thuộc phạm vi thanh toán của quỹ BHYT
Làm rõ hơn nội dung liên quan đến thanh toán trực tiếp cho người bệnh BHYT mua thuốc, thiết bị y tế bên ngoài, bà Vũ Nữ Anh - Phó Vụ trưởng Vụ BHYT cho hay, các thuốc thiếu do cơ sở y tế không mua sắm, không cung ứng được hầu hết rơi vào nhóm thuốc điều trị bệnh hiếm, thuốc ít nguồn cung trong trong thị trường.
Theo bà Nữ Anh, danh mục thuốc hiếm được quy định Thông tư 26 có hơn 450 hoạt chất được thanh toán, chiếm gần một nửa danh mục các thuốc thuộc phạm vi thanh toán của quỹ BHYT. Trong đó, thuốc điều trị bệnh hiếm có khoảng 214 thuốc, hơn 217 thuốc trong danh mục ít nguồn cung ứng trên thị trường.
"Vì thế, dù được gọi là thuốc hiếm nhưng tổ hợp các sản phẩm được thanh toán trực tiếp này không phải là nhỏ"- bà Nữ Anh nói.
Cũng theo bà Nữ Anh, trang thiết bị y tế được phân làm 4 loại theo độ rủi ro là A,B,C,D. Trong đó loại A,B là nhóm có độ rủi ro thấp, có thể thay thế được như bông, băng, cồn, gạc… (vật tư tiêu hao), thì không được thanh toán trực tiếp.
Cơ sở y tế không mua được thì phải lựa chọn sản phẩm thay thế cho người bệnh. Ngoài ra, còn một số trường hợp không được thanh toán trực tiếp nữa là thiết bị sử dụng hóa chất xét nghiệm (thường đã được thanh toán trong cơ cấu giá), thiết bị y tế đặc thù cá nhân…
"Điều kiện áp dụng Thông tư rất chặt chẽ, không thực hiện đúng sẽ có nhiều vướng mắc, đồng thời đảm bảo không có lạm dụng, trục lợi. Vì thế, chúng ta cần xem xét cụ thể, trường hợp nào, điều kiện nào được áp dụng thông tư này để kê đơn người bệnh ra ngoài mua"- bà Nữ Anh nhấn mạnh...
Thảo luận tại hội thảo, ThS Vũ Nữ Anh cũng một lần nữa khẳng định trách nhiệm cung ứng thuốc, thiết bị y tế là của cơ sở y tế phải bằng mọi cách, cố gắng hết sức để mua sắm cho người bệnh. Khi không được nữa thì mới áp dụng Thông tư.
"Khi áp dụng thông tư này thì người bệnh cũng rất vất vả, cơ sở khám chữa bệnh cũng có trách nhiệm. Cơ quan BHXH cũng thực hiện nhiều thủ tục để xem xét"- bà Nữ Anh nhấn mạnh.
Bà Trần Thị Trang, Vụ trưởng Vụ BHYT, Bộ Y tế, cũng khẳng định không mong muốn thực hiện Thông tư này nhưng vẫn phải ban hành thông tư để nhằm phần nào đó đảm bảo quyền lợi của người tham gia BHYT, khắc phục những điều bất khả kháng. Đây mới chỉ là bước gỡ, là giải pháp tình thế trong giai đoạn ngắn, cấp bách.
"Trong dự thảo Luật BHYT sửa đổi, bổ sung đang trình Quốc hội, chúng tôi đã đề xuất việc thanh toán trong những trường hợp này tới đây người bệnh sẽ không phải tự thanh toán"- bà Trang thông tin
Làm rõ hơn về vấn đề thanh toán thuốc điều chuyển giữa các cơ sở y tế, bà Vũ Nữ Anh - Phó Vụ trưởng Vụ BHYT, cho biết, cơ quan BHYT thanh toán chi phí thuốc, trang thiết bị (trừ trang thiết bị chẩn đoán in vitro, trang thiết bị y tế đặc thù cá nhân) được điều chuyển giữa các cơ sở khám chữa bệnh BHYT trong trường hợp đáp ứng các điều kiện: Thứ nhất, tại thời điểm người bệnh được chỉ định sử dụng thuốc, trang thiết bị y tế nhưng không có sẵn và không thể thay thế bằng thuốc, trang thiết bị y tế khác, cơ sở khám chữa bệnh BHYT khác có sẵn và đồng ý điều chuyển;
Thứ hai, không thể chuyển người bệnh đến cơ sở khám chữa bệnh khác trong trường hợp: Tình trạng, sức khỏe người bệnh được xác định không đủ điều kiện để chuyển; Cơ sở khám chữa bệnh có đủ năng lực chuyên môn để điều trị người bệnh và việc vận chuyển người bệnh được cơ sở khám chữa bệnh xác định là tốn kém chi phí hơn việc điều chuyển thuốc, thiết bị y tế; Cơ sở khám chữa bệnh đang trong thời gian cách ly y tế theo quy định của pháp luật phòng, chống bệnh truyền nhiễm.
Thứ ba, cơ sở khám chữa bệnh đã thực hiện hình thức mua sắm đấu thầu theo quy định tại khoản 4 Điều 23 Luật Đấu thầu nhưng không mua được thuốc, thiết bị y tế.
Quỹ BHYT thanh toán chi phí thuốc, thiết bị y tế trong phạm vi quyền lợi và mức hưởng BHYT theo quy định cho cơ sở khám chữa bệnh nơi nhận theo giá thanh toán BHYT của cơ sở khám chữa bệnh nơi chuyển thuốc, thiết bị y tế.
Cơ sở khám chữa bệnh nhận thuốc, thiết bị y tế có trách nhiệm thanh toán chi phí cho cơ sở khám chữa bệnh chuyển thuốc, thiết bị y tế, sau đó tổng hợp vào chi phí khám chữa bệnh của người bệnh để thanh toán với cơ quan BHXH.
