Nhân Ngày Thế giới Phòng chống AIDS 1/12, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cùng các đối tác quốc tế ghi nhận khả năng cống hiến và đổi mới của các nhà lãnh đạo và tổ chức cộng đồng trong việc ứng phó với dịch HIV.
Hãy để cộng đồng dẫn dắt’...
Phát biểu tại Lễ mít tinh Hướng ứng Tháng hành động quốc gia phòng, chống AIDS do Bộ Y tế tổ chức mới đây tại Hải Phòng, bà Ramla Khalidi, Quyền Điều phối viên thường trú, Liên Hợp Quốc tại Việt Nam cho biết, Ngày Thế giới phòng chống AIDS năm nay với chủ đề "Hãy để cộng đồng dẫn dắt", nhấn mạnh vai trò vô cùng quan trọng của cộng đồng những người sống với HIV, người có hành vi nguy cơ cao lây nhiễm HIV và chịu ảnh hưởng bởi HIV…
Cộng đồng giúp kết nối những người dân cần sử dụng dịch vụ phòng, chống HIV tới các dịch vụ y tế lấy con người làm trung tâm, là cầu nối giúp người cung cấp dịch vụ và người sử dụng dịch vụ hiểu nhau hơn, chủ động sáng tạo trong tiếp cận tới những người cần đến dịch vụ phòng, chống HIV và cung cấp những ý kiến đóng góp, phản hồi, giúp nâng cao hiệu quả của việc thực thi chính sách và cung cấp dịch vụ.
Thông qua việc trao quyền và huy động sự tham gia mạnh mẽ của các cộng đồng và để cộng đồng có thể thoải mái chia sẻ những nhu cầu, khó khăn cũng như đề xuất giải pháp và cùng tham gia hành động, chúng ta sẽ đạt được những bước tiến lớn hơn và nhanh hơn nữa trong việc thực hiện mục tiêu chung về không để người dân nào bị bỏ lại phía sau trong đáp ứng với HIV, thực hiện mục tiêu chung về chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030, để HIV và AIDS không còn là một mối nguy cho sức khỏe cộng đồng.
WHO tôn vinh vai trò của cộng đồng trong phòng chống HIV
Tiến sĩ Tedros, Tổng Giám đốc WHO cho biết: Những người sống chung hoặc bị ảnh hưởng bởi HIV đã để lại dấu ấn không thể phai mờ trên thế giới bằng hoạt động tích cực của họ. Các cộng đồng bị ảnh hưởng đã đấu tranh để có được các công cụ ngăn ngừa, xét nghiệm và điều trị HIV, đã giúp 30 triệu người tiếp cận liệu pháp kháng virus và giúp ngăn chặn số lượng ca nhiễm trùng không thể biết trước được. Chúng tôi sát cánh cùng cộng đồng để giúp chấm dứt bệnh AIDS như một mối đe dọa sức khỏe cộng đồng vào năm 2030.
Nhiều thập kỷ đầu tư và học hỏi từ đại dịch HIV đã thúc đẩy những tiến bộ rộng lớn hơn trong hệ thống y tế quốc gia và y tế toàn cầu. Hoạt động ứng phó với HIV đã củng cố các hệ thống chăm sóc sức khỏe và tăng khả năng tiếp cận các dịch vụ ngoài xét nghiệm và điều trị HIV. Đầu tư và cơ sở hạ tầng từ hoạt động ứng phó với HIV đã tạo điều kiện cho các phản ứng mạnh mẽ và nhanh chóng đối với nhiều căn bệnh, bao gồm cả COVID-19 và mpox.
HIV vẫn là một vấn đề sức khỏe cộng đồng cấp bách
Mặc dù có tiến bộ đáng kể nhưng HIV vẫn là một vấn đề sức khỏe cộng đồng cấp bách. Trên toàn cầu, 9,2 triệu người không được tiếp cận với phương pháp điều trị HIV mà họ cần. Mỗi ngày có 1.700 sinh mạng thiệt mạng do các nguyên nhân liên quan đến HIV và 3.500 người bị nhiễm bệnh, trong đó nhiều người không biết tình trạng của mình hoặc không được tiếp cận điều trị.
Nhiều cộng đồng, chẳng hạn như các nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới, người chuyển giới, người bán dâm, người sử dụng ma túy và thanh thiếu niên... vẫn chưa được tiếp cận với các dịch vụ phòng ngừa, điều trị và chăm sóc mà họ cần và xứng đáng được hưởng. Những bất bình đẳng này tiếp tục thúc đẩy sự tiến bộ không đồng đều về HIV.
Những đổi mới trong điều trị HIV, như thuốc ARV dùng một lần mỗi ngày và xét nghiệm tải lượng virus có thể tiếp cận được, đã mang lại những tiến bộ đáng kể. Ví dụ như những người nhiễm HIV, điều trị HIV theo quy định và không phát hiện thấy virus trong máu, không có nguy cơ lây truyền HIV cho bạn tình.
Đây là kết quả của nhiều năm vận động và đầu tư, đồng thời là lời nhắc nhở rằng mục tiêu chấm dứt AIDS như một mối đe dọa sức khỏe cộng đồng vào năm 2030 là có thể đạt được, miễn là có đủ ý chí chính trị và đầu tư bền vững.
Chỉ còn chưa đầy 7 năm để đạt được mục tiêu này, nhu cầu cấp thiết là tiếp tục tài trợ cho các chương trình HIV để các nhà lãnh đạo cộng đồng có thể tiếp tục tiếp cận những người bị ảnh hưởng. Những nỗ lực này rất cần thiết để thu hẹp khoảng cách trong chẩn đoán và điều trị cho trẻ em nhiễm HIV và giúp tất cả các quốc gia tiến gần hơn đến mục tiêu 95-95-95 (95% người nhiễm HIV biết được tình trạng của mình, 95% người nhiễm HIV biết được tình trạng của mình được điều trị bằng thuốc kháng virus và 95% những người đang điều trị đã giảm được tải lượng virus dưới ngưỡng không phát hiện được). WHO sẽ tiếp tục làm việc với các đối tác và kêu gọi các nhà lãnh đạo ưu tiên nhu cầu của những người dân bị ảnh hưởng.
Tiến sĩ Meg Doherty, Giám đốc Chương trình HIV, Viêm gan, STI Toàn cầu của WHO cho biết: Chúng tôi kêu gọi sự đoàn kết toàn cầu với các cộng đồng ngày nay và hàng ngày. Sự lãnh đạo của các cộng đồng bị ảnh hưởng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy hoạt động ứng phó với HIV, bất chấp các rào cản pháp lý, kinh tế và xã hội mà họ gặp phải.
Quan hệ đối tác với những người sống chung và bị ảnh hưởng bởi HIV là rất quan trọng đối với sự bền vững và thành công cuối cùng của hoạt động ứng phó với HIV. WHO sát cánh cùng các đối tác toàn cầu để hoan nghênh vai trò của cộng đồng trong việc thu hẹp khoảng cách xét nghiệm, điều trị và chăm sóc cho những người bị bỏ lại phía sau và thúc đẩy tiến trình chấm dứt AIDS như một mối đe dọa sức khỏe cộng đồng toàn cầu.
